විශාදය වළක්ව ගන්නේ කෙසේද..

විශාදය කලින් ලිපියට...

මේ කොටසින් මං කතා කරන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ depression වල ප්‍රතිකාර වගේම වළක්වා ගන්න ක්‍රම.. මේ ක්‍රම ඕනෑම මානසික රෝගයක් සඳහා යොදන්න පුලුවන්.. ඒත් depression ගැන කතා කරන නිසා ඒ ප්‍රතිකාර හුඟක්ම ගැලපෙන්නේ විශාදය නැත්තම් depression වලට..

මානසික රෝග වලට ප්‍රතිකාර කරන ක්‍රමය ඖෂධීය ප්‍රතිකාර හා ඖෂධීය නොවන ප්‍රතිකාර යනුවෙන් කොටස් දෙකකට බෙදා දක්වන්න පුලුවන්..

Depression වලදී මේ වර්ග දෙකේම එකතුවක් ලෙස ප්‍රතිකාර කරනවා නම් වඩාත් හොඳ ප්‍රතිඵල ලබා ගන්න පුලුවන්.

Depression වලට ඖෂධීය ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීමේ හැකියාව තියෙනවා.

ප්‍රධාන ඖෂධ කාණ්ඩ කිහිපයක් තියෙනවා. ඒවා දෙන්නේ විශාදයේ දරුණු බව අනුව. වෛද්‍ය නියමයන්ට අනුව.

නමුත් ඔබට විශාදය උපරිමයට පත් නොවේ නම් ඖෂධ නොමැතිව වුවත් මනෝ වෛද්‍ය උපදේශනය හා මනෝ වෛද්‍ය ක්‍රම වලට යන්න පුලුවන්. 

උපදේශනයට අමතරව ඇති ප්‍රතිකාර ක්‍රම ලෙස,

1. Cognitive Behavior Therapy 

2. Behaviour Therapy

3. Interpersonal Therapy

4. Mindfulness-based cognitive therapy (MBCT)

MBCT ප්‍රතිකාර ක්‍රමයේදී නම් කරන්නේ භාවනාව වගේ දෙයක්.. ඒ නිසා මානසික තත්වය සෞඛ්‍යමත්ව තබා ගැනීමට සිත එක් තැන් කරන භාවනා සේම කලා කටයුතු වලට සිත යෙදීම ඉතාම ප්‍රතිඵලදායකයි.

මේ ප්‍රතිකාර වලට අමතරව විශාදීය ලක්ෂණ තමාට දැනෙනවා නම් හෝ කවදා හෝ දැනී තිබේ නම් මං කියන දේවල් ටික අත් හදා බලන්න.

පළවෙනි එක තමා විශාදීය ලක්ෂණ එන්න ඇගේ උෂ්ණ බව බලපානවා. ඒක ආයුර්වේදයට අනුව පැහැදිලි දෙයක්. ඒ නිසා උෂ්ණයි කියන ආහාර වර්ග නතර කරන්න. උදාහරණ විදියට ඉස්සෝ, දැල්ලො, අන්නාසි , අච්චාරු වගේ ආහාර වර්ග ගැනීම නතර කරන්න.

ඇඟ සීතල කරන ආහාර වැඩිපුර ගන්න. සව්, නෙල්ලි වගේ දේවල් ගන්න.. පුලුවන් නම් අරලු පෙති මාස හයකට සැරයක් ගන්න..

ඊට අමතරව අනිවාර්යයෙන්ම කොයි විදියකවත් තනිවෙන්න බලන්න එපා.. හැමවිටම සමාජයට යන්න. පාඩම් කරන්න වුණත් පුස්තකාලයකට වගේ යන්න. බෝඩිමක තනිව නම් ඉන්නේ  කිහිප දෙනෙක් ඉන්න බෝඩීමක් හොයාගන්න. තමාගේ ප්‍රශ්න විශ්වාසවන්ත වැඩිහිටියකුට පවසන්න. අඩුම තරමේ විශ්වාසවන්ත යහලුවෙකුට වුණත් කමක් නැහැ. 

ඒ වගේම ඔයාට කලා හැකියාවක් තියේ නම් අනිවාර්යයෙන්ම ඒක ආරම්භ කරලා දිගටම කරගෙන යන්න, චිත්‍ර ඇඳීම, ගායනය, වාදනය, චිත්‍රපට නැරඹීම, ලිවීම වගේ දේවල් කරන්න.

ඒ වගේම තමාගේ ආගමට බර වෙන්න. ආගමික දර්ශන වලින් හුඟක් වෙලාවට සිතට සහනයක් එනවා. ඒ වගේම බෞද්ධ කෙනෙක් නම් අඩුම තරමේ ගාථා කියන්න අවශ්‍ය නැහැ, බෝධියක් යට පැයක් දෙකක් වාඩි වෙලා ගත කරන්න.. 

මට හුඟ කාලයකට කලින් ලිපියක් කියෙව්වා ඇයි බෝධියක් ළඟ පොඩි කාලයක් ගත කරාම නිදහසක් දැනෙන්නේ කියලා. ඒ ලිපියේ තිබ්බා, අපේ සිරුරේ වගේම හිසේත් ධන සෘණ ආරෝපණ තියෙනවා, අපි ප්‍රශ්නයක ඉන්නවා කියන්නේ ඒ ආරෝපණ අපිළිවෙල වෙලා තියෙන්නේ කියලා. ඒ කියන්නේ තියෙන්න ඕන විදියට නෙවෙයි.. 

 ඒ වගේම බෝ කොලෙත් ආරෝපණ තියනවා. ඒ අපිළිවෙල වෙලා තියන අපේ හිසේ ආරෝපණ බෝ කොළේ ආරෝපණ මඟින් නිවැරදිව පිළිවෙලට සකස් කරනවා කියලා... ඒක විද්‍යාත්මකව කල්පිතයක් වෙන්න පුලුවන්. නමුත් කෙසේ හෝ බෝ ගහක් යට ගත කලාම ආතතිය මඟ හැරෙනවා..

තව දෙයක් තමා දර්ශීය කාලසටහනෙන් බැහැරව මුහුදු වෙරළක ඇවිදින්න, විනෝද චාරිකා , ශොපින් යන්න වගේ දේවල් කරන්න පුලුවන් නම් සාර්ථකව විශාදීය ලක්ෂණ නවත්ත ගන්න පුලුවන් වෙනවා..  

විශාදීය ලක්ෂණ කියන්නේ ඇත්තටම ආතතිය දීර්ඝ කාලිනව පැවතීම නිසා ඇතිවන්නක්.. ඒ නිසා ආතතිය මඟ හරවා ගන්න එක වඩා වැදගත්..

ක්ෂණිකව විශාදය හැදෙන එක නම් සුලභ නැහැ. ඒ නිසා අපේ මනස නිරවුල්ව තබා ගන්න එක තමයි හුඟක්ම වැදගත් දේ...

මේ ලිපිය හුඟක් අය බලගෙන හිටපු ලිපියක්.. අවුරුදු ගණන් පරක්කු වුණාට සමා වෙන්න හොඳේ...